DAMAYAN-BULUSEÑO GAZETTE ONLINE EDITION |
This page is originally located at the following URL:
https://dbgazette.tripod.com/printables/vol16no2_page2_damayan.html
SA NGARAN SAN DAMAYAN
ni: Rogelio "Elio" Fuentes
“An Totoo Na Katuyuhan – IV”
San pag-uli ko sa Bulusan san nakaagui na Semana Santa, lalo ako naogma
san mga magayon na reaksyon san mga tawo sa mga sinurat ko na artikulo dini sa
Gazette. Bagaman pahoring sira na magsurmaton kay sugad sin may
nahadukan pero, pare-pareho an gusto nira ipasabot sa ako. Naruyagon kono sira nan nagpapasalamat kay may makusog an
buot na nagsiwalat san mga diri mayad na nangyayari sa Bulusan na awat na kono
nira inpupugol sa buot lalo na an sobra na barakalan san boto kon eleksyon, an
mga abuso san mga poste nan taga-bulod nan an grabe na illegal logging na
pinabayaan hamok san mga autoridad kaya, aruton na an ato bulod lalo na an
inuurgulyo ta na National Park.
Bagaman
nahaghag sira sa posible na maraot na mangyari sa buhay ko pero, intero sira
nagsasabi na puro man kono totoo an mga sinurat ko na dapat maaraman san publiko
basi makamuklat an mga may responsibilidad. Kon mayon man kono sin kunulog an boot, wara sin iba kondi an
mga tinamaan lalo na an mga pulitiko nan mga lider nira na abusado.
Dahil san grabe na illegal logging, nahaghagon kono sira na
posible mangyari sa Bulusan an nangyari sa Ormoc nan sa iba na lugar na daghanon
an namatay na biktima san makusugon na baha dahil arot na an kanira bulod.
Kaya, may nagsabi na an pangadyi kono niya na kon bumaha sin makusog na
wara man baga sin maging biktima na mga inosente.
Diri na bale kono kon an i-anod an mga illegal logger mismo nan
san mga nakinabang basi maalto na deretso an illegal logging.
Magub-at ini na surmaton na dapat itanom sa isip san mga nasasangkot.
Sa namasdan ko sa Bulusan, tensyonado an mga tawo lalo na an mga may
prinsipyo na diri kaalyado san mga pulitiko.
Yuon an diri mayad na situasyon sa sayo na komunidad na hadok magluwas
san kanira sentimyento an mga tawo. Nasa
demokratiko kita na gobierno, diri diktadura.
Nadisganar ngani ako sa sumbong sa ako na pati an civic action san
Damayan-Buluseño nahaluan pa sin pulitika. Pero, imbes na mainit, nakatinawa ako. Diri nira inisip na an hinimo nira sa kanira mismo mauntali.
Nasipatan lugod sira san mga nakaaram sa nangyari.
Diri mabasol yadto na sayo na nagkomento na “Diri nira inisip na an civic
action san Damayan-Buluseño awaton na na serbisyo publiko para sa mga pobre
na Bulusanon na dapat ngani suportahan nira.”
An dagdag man san sayo, “An totoo, maski sin-o pa an makapuesto nan
humali sa munisipyo, wara sin epekto sa mga tawo pero, kon an Damayan-Buluseño
an umalto san serbisyo sa mga Bulusanon, sigurado daghanon na pobre na pamilya
an apektado.
Dahil san mga ibinulgar ko, may nagpaabot sin mensahe sa ako na dapat
kono mientras ako magsurat ipaaram ko ngon-a sa mga nasa autoridad para diri
kono magkasiriway an buot san mga tawo nan diri maraot an imahen san bungto sa
luwas. Gusto ko ilinaw na wara ako
sinurat na dapat ko pa ipagpaaram maski konay kay puro man totoo na nangyayari
na dapat sadto pa inatubang para masolusyonan kaya nararaot an imahen san bungto.
Kaya, sira an dapat basolon. Puro
man komporme an nakabasa san ako artikulo pati na an mga nasa iba na lugar na
may pagmakulog sa Bulusan. Kaya
ngani hanggan niyan may mga naresebi pa ako na surat, text message nan
tawag sa telepono na in-eengganyo ako na isurat ko pa an iba ko na naaraman na
isyu. Wara sin nagsabi na magpaaram
ngon-a ako. An totoo, oro-adlaw
nabasa ta sa mga diyaryo an atake sa administrasyon pero, wara man sira
pagpaaram sa presidente san Pilipinas mientras nagsurat.
An pagkakasiriway san buot san mga tawo, mga pulitiko an may himo dahil
san darayaan kon eleksyon nan benggahan pagkatapos kon nakapuesto na an sayo na
partido. An mga inhihimo ko
serbisyo publiko nan mga reunion basi magkaurugos uli an mga magkakadugo
na insiriway san pulitika. Naimod
man san publiko.
An problema sa mga pulitiko kay nalimutan na na public servant sira
kon nakapuesto na. Nagiging balat
sibuyas sira sa mga kritisismo na kontra sa kanira administrasyon.
Gusto pag-umawon hamok maski lantaran na an abuso nan anomaliya.
Diri yuon an dapat na ugali san mga opisyales san gobierno kay an publiko
an nagpapasueldo sa kanira.
Mao yuon an magub-at na dahilan kaya diri kami magkakatono san kadaghanan
san mga pulitiko kay may iba sira na agenda sa paghatag sin serbisyo.
Ako sinsero sa pagserbe sa publiko na wara sin inlalaom na personal na
pabor na aram san mga Bulusanon. Wara
sin puede magboyboy sa ako na pinakibangan ko an Bulusan nan kapwa Bulusanon.
An diri ko maintindihan sa mga pulitiko kay kaipuhan pa nira magbayad sin
mahal na PTC nan magbakal sin mahal san boto san mga tawo para makaserbe sa
bungto kono. Lalo diri ko sira
maintindihan kay habo sira san diyalogo san kanira mga partido para sa malinig
nan honesto na eleksyon para diri magkasiriway an buot san mga tawo.
Kon sin-o man an makaluwas niyan na eleksyon, Congratulations an
ipinaabot ko sa kanira. Dapat
umawon an nanggana dahil sa totoo na kagustuhan san mga tawo diri dahil sa
hataas na presyo san boto nan pang-aagrabyado sa kapwa kandidato.
Kon mao yuon an mangyayari, mag-ogma man sira diri puede mag-urgulyo. Kon
baga sa prutas, pirit na hinog kaya maalsom o masakrot.
Makapuesto man sira hababa an respeto sa kanira san publiko nan diri nira
makuwa an kooperasyon san kanira inagrabyado.
Kaya, lalo magkakasiriway an buot san mga tawo.
Maabot an panahon na an kulog san buot san mga naagrabyado mabuelta man
sa kanira para mamati-an man nira. Domdomon
an kasabihan na “He who laughs last, laughs best.”
Congratulations man sa mga diri nanggana dahil diri nagbakal sin
boto. Diri sira dapat na mamundo
kay napierde sira na may dignidad. Dapat
ngani sira umawon kay sa mata san Mahal na Diyos, sira an mas Honorable. An
mga dapat na mamundo an mga nagbakal sin boto pero, napierde pa kay duwa an
nawara sa kanira, kuarta nan dignidad. Kaya,
dapat mamarit na sira.
Diri man pangunguna o pagdidikta sa administrasyon san mga makapuesto
pagkatapos san eleksyon, bilang sayo na Bulusanon, naglalaom ako na
magpapakatotoo sira sa kanira mga ipinangako sa kampanya.
Pareho man san iba, inmamaw-ot ko man na mabalik an katrangkiluhan o peace
and order sa ato bungto para gumaan an pag-asenso san ato ekonomiya.
Dapat masuheto nira an mga abuso san mga poste nan taga-bulod kay dako na
sagabal sa promosyon san turismo kay mao an kayamanan san Bulusan na magdadara
sa progreso sa mga tawo.
Sayo pa na diri nira pagkonsintihon an padagos na illegal logging
kay masyado na arot an ato bulod. Kon
pabayaan nira nan umabot an makusog na baha, dako na distroso an maabot sa
Bulusan na ibasol sa kanira sin husto san mga tawo lalo na kon may mga mamamatay.
Nangyari na ini sa iba na lugar. Diri
na sira maghulat na mangyari dini sa ato.
Pira hamok ini sa mga suhestyon na kon hatagan nira sin atensyon nan
prayoridad, uumawon sira san mga tawo, kaupod na ako.
Saka na kami magkakatono. Pero,
kon an kanira ipasi-urog an pagbawi san ginasto san eleksyon nan pabayaan an mga
abuso san iba-iba na elemento, diri nira ako mababasol kon diri ko man mapugol
na magbulgar uli dini sa Gazette san mga makaapekto sa imahen san Bulusan.
Hihimuon ko yuon dahil sa sobra na pagmakulog ko sa ato bungto.
Kaya, sugad man san iba, naglalaom man ako na puro kadi-anisan san bungto
an kanira mga hihimuon.
Nagpapasalamat ako sa mga mensahe sa ako na ipinangadyi nira na marayo
ako sa disgrasya dahil san ako ibinubulgar.
Sugad san una ko pa na sinabi, preparado na ako.
Mas ika-ogma ko kon an matumba sa ako mismo an mga tinamaan san mga
sinurat ko. Nangangahulugan,
epektibo an ibinulgar kaya sira nakulugan.
Pag yuon an mangyari, aram ko na an katuyuhan san Mahal na Diyos: gusto
na Niya ako mamunay para iba naman an magpadagos san mga inhihimo ko nan para
hatagan sin leksyon ini na mga salot nan perwisyo sa komunidad kay naimod ko na
an mangyayari sa buhay nira nan san kanira pamilya sa maabot na panahon.
Basta an aram ko, intero na inhihimo ko para sa kaayadan san kapwa nan
komunidad. Kaya, kon wara man sin maraot na mangyari sa ako, nangangahulugan na
gusto pa Niya na ipadagos ko an mga plano ko pa na proyekto na makahatag sin
kaogmahan nan ginhawa lalo na sa masa.
Vol. XVI No.2 (March - April 2004)
Copyright © 2003 - 2004 Damayan-Buluseño Gazette Online Edition | All Rights Reserved