DAMAYAN-BULUSEÑO GAZETTE ONLINE EDITION

This page is originally located at the following URL:

https://dbgazette.tripod.com/printables/vol16no4_page3_damayan.html


SA NGARAN SAN DAMAYAN NI ROGELIO "ELIO" FUENTES

"An Legasiya ni Igsoon Martin"

            BAGAMAN mamumduon an pamilya ni Igsoon Martin Halum dahil san pagkamatay niya, dako man na konsolasyon sa kanira na may magayon na legasiya siya na binilin sa mga dati niya kaupod sa bokasyon nan sa kapwa Bulusanon.

            Dati padi si Igsoon Martin mientras nag-asawa. Inumaw ko siya san prangkahan niya sinabi sa ako na habo niya dayaon an sadiri nan kapwa sa pagtago sin illegal na relasyon sa sayo na babaye lalo pa na nakasotana pa siya. Makokonsensya kono siya na magsermon sa mga tawo san mga adal san simbahan na siya mismo diri nakasunod.

            Kaya, pormal na nagpaaram siya sa Roma na matalikod na sa kaniya bokasyon para magpakasal sin legal sa babaye na namut-an niya, si Marietta Moraleda na taga Sorsogon City. Duwa an kanira bata.

            Naogma ako san pagbagat mi pagkatapos sin halaba na panahon sa Philippine Village Hotel sa Parañaque mientras siya mapa America.  Hali siya sa Bulusan, nag-atender san lubong ni Manoy niya Pacien. Inumaw niya an mga proyekto san Damayan-Buluseño na nababasa niya sa Gazette na pinadara ko. Para makadanon man, nagboluntad siya na maging sponsor sin sayo na scholar na hali sa pobre na pamilya.

            Tiempo man na mientras siya namatay, nakagraduar pa hamok an kaniya scholar. San namatay siya, nakasulod pa hamok bilang maestra sa sayo na escuelahan san madre an scholar. Nakamatayan niya an sayo pa na gusto niya makatapos sin engineering sa Bicol University sa masunod na taon.

            Gustuhon ni Igsoon Martin na magpaadal pa konta sin mga matali na pobre na mga kabataan dahil gusto niya isabuhay an pilosopiya ni Confucius na “If you give a man a fish, he will eat for a day.  But, if you teach him how to fish, he will eat for the rest of his life.”

            Sayang, binawian tulos siya sin buhay. Daghan pa konta an magiging propesyonal hali sa mga pobre na pamilya. Pero, nawara man siya, may binilin siya na panalmingan sa mga dati niya kaupod na nakasotana, nan sa mga kapwa Bulusanon lalo na sa mga may kaya sa buhay kon pan-o magmakulog sa kapwa lalo na sa mga nagtiti-os na pamilya.  Magayunon na legasiya an binilin ni Igsoon Martin.

 * * *

             SALA an mga nagsasabi na negatibo sa administrasyon an Damayan-Buluseño lalo na ako dahil san mga insusurat ko dini sa Gazette. Positibo permi an Damayan-Buluseño lalo na ako sa administrasyon san sin-o man na nakapuesto basta para sa kaayadan san komunidad.

            An mga inbubulgar ko sadto pa nangyayari sa iba na administrasyon sugad san darayaan nan barakalan san boto, illegal logging, nan mga poste.  Kaya hamok nasobrahan niyan kay apektado na sin husto an komunidad lalo na an mga kabataan na inlalaoman ta na maging lider sa maabot na panahon.  Lalo pa niyan hunababaon an moral values san mga tawo kaya harayo kita sa pag-asenso.

            Lalo sala an mga nagsasabi na diri ako dapat maki-aram san pulitika sa Bulusan.  Sira an sala na pinabayaan hamok ini na mga maraot na nangyayari.  Tandaan nira kon magpadagos ini na situasyon kay pagbabasolan nira sin husto kon mas grabe pa karaot an himuon sini na mga kabataan sa panahon nira dahil san naimod nira na klase san pulitika niyan.

            An mga karibukan niyan an resulta sadto na maati-on na eleksyon. An binuhos na kuarta san gobierno para hamok diri mahali sa puesto an mga nasa administrasyon an dahilan san krisis niyan kaya, daghan an nagiging kriminal nan nag-aalsa na iba-iba na sektor kontra sa gobierno. Sa situasyon niyan san ekonomiya dahil san kanira abuso dapat na makonsensya na sira nan mag-isip sin pagbag-o.

              * * *

             Kon totoo na negatibo ako sa administrasyon, dapat an mga mas magub-at na isyu an inbulgar ko na sigurado lalo makaraot san kanira imahen.  Pero, habo ako kay diri man yuon an tuyo ko kondi an mga bagay na dati na nangyayari na dapat maalto dahil nagiging seryuso na na problema.

            Para patunayan ko na positibo ako sa administrasyon, niyan ko sasabihon an totoo. AKO MISMO an nagsurat san artikulo dini sa Gazette san Agosto 2002 na an titulo, Mayor Guysayko, A Dynamic Leader.  Ako man mismo an nag-insister na ibutang permi sa front page san Gazette an mga proyekto san munisipyo para maaraman san publiko.  Dahil san mga artikulo na yuon inumaw si Mayor Guysayko san mga tawo lalo na an nasa Metro Manila nan iba na lugar.

            Kaya hamok san awat na, dahil san mga naaraman nira na diri mga mayad na nangyayari na hali mismo sa mga taga munisipyo, daghan na an nagrereklamo na kaya permi an mga mayad an inbubutang sa Gazette dahil pareho kono kami miembro san Aguilar clan.

            * * *

          An mga nasa public service diri dapat maging balat sibuyas. Dapat bukas an isip sa mga negatibo na komentaryo san sin-o man lalo na kon totoo. Diri puro hamok pag-umaw an paglauman. An Damayan-Buluseño lalo na ako permi sa pag-umaw san mga dapat umawon. Pero, permi man negatibo sa mga bagay na nakaraot sa komunidad.  Mao yuon an tunay na kahulugan san demokrasya.

            Pero, may mga masyado nahubog sa puersa nan impluensya na wara na galang sa press freedom san demokrasya. Habo sira na may kontra sa kanira mga sala na inhihimo. Kaya, daghan na an itinumba na mga may prinsipyo na komentarista sa TV, radyo nan diyaryo.

            Aram ko, dahil san mga inbubulgar ko, sobra an init sa ako san iba-iba na sektor na mga tinatamaan. Namati-an ko na may mga plano na sira sa ako.  Kaya, ipinapasa Diyos ko na an buhay ko. An totoo, sa kada pag-uli ko sa Bulusan, diri na ako naglalaom na makabalik sin buhay sa Quezon City.  Kunsabagay, mas ika-ugma ko kon sa sadiri ko na bungto ako itumba kay dini ko ipinaglalaban an ako prinsipyo. Mamatay man ako, may kahulugan an ako kamatayan.

            Pero, an naimod ko, kondi brutal na kamatayan, bigla ako mawawara nan panahon na hamok an makapagsabi kon diin ako nakalubong. Mangyayari ini sa iba na lugar para ilihis sa mga dapat makaaram kon sin-o an mga nasa likod san plano para mawara ako.

            Pero, mientras nira ako itumba, eksaminon ngon-a nira sin husto an kanira konsensya, kon sin-o an may kasalanan sa bayan, AKO o SIRA? Kon an sobra ko na pagmakulog sa Bulusan nan kapwa ko Bulusanon, BUHAY KO AN KATIMBANG, MAOGMA AKO NA NAMAARAM.

 

Vol. XVI No.4 (August  - September 2004)

Copyright © 2003 - 2004 Damayan-Buluseño Gazette Online Edition  |  All Rights Reserved